Viêm tai giữa có thể gây ra tình trạng mất thính lực tạm thời. Nếu không được điều trị đúng cách, nghe kém do viêm tai giữa sẽ ảnh hưởng đến lâu dài. Cùng Trợ Thính Khánh Trần tìm hiểu các triệu chứng và biết khi nào cần can thiệp y tế.

Các loại viêm tai

“Mẹ ơi, tai con đau quá.” Đó là một câu mà không cha mẹ nào muốn nghe. Viêm tai giữa được xếp hạng trong số những lý do hàng đầu khiến cha mẹ đưa con đến bác sĩ nhi khoa.

Có nhiều loại nhiễm trùng tai khác nhau. Như nhiễm trùng tai ngoài được gọi là  viêm tai của người bơi lội. Tất cả viêm tai đều có thể gây mất thính lực tạm thời do làm gián đoạn quá trình truyền âm thanh đến ốc tai. Ở trẻ em, viêm tai giữa có liên quan nhiều nhất đến việc mất thính lực tạm thời.

Bệnh được biết đến với tên gọi viêm tai giữa cấp tính. Viêm tai giữa dẫn đến đau và viêm tai. Khi bị nhiễm trùng, chất lỏng tích tụ trong không gian chứa đầy không khí phía sau màng nhĩ được gọi là viêm tai giữa có dịch .

Sự tích tụ này có thể làm giảm chuyển động của màng nhĩ và xương tai giữa, dẫn đến khó nghe. Điều này có thể đáng báo động. Nếu được điều trị đúng cách, tình trạng nhiễm trùng sẽ khỏi, hết đau tai và khả năng nghe của con bạn sẽ trở lại bình thường. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và các yếu tố nguy cơ để bạn biết khi nào cần can thiệp y tế.

Nguyên nhân của bệnh viêm tai giữa

Viêm tai giữa hầu như luôn phát triển trong hoặc sau khi nhiễm trùng đường hô hấp trên do vi rút, đặc biệt là cảm lạnh thông thường. Nhiễm trùng gây ra viêm và sưng tấy ở phía sau họng bao gồm ống vòi nhĩ (Eustachian). Ống này nối thông họng với tai giữa. Khi bị ống vòi nhĩ bị viêm, làm mất cân bằng áp suất trong tai giữa.

Áp lực này khiến dịch tiết bình thường không thể thoát ra ngoài như bình thường. Áp suất âm và chất lỏng dư thừa có thể gây đau tai, chóng mặt và mất thính giác tạm thời.

Tại sao trẻ em rất dễ bị viêm tai giữa?

Viêm tai giữa có thể xảy ra với bất kỳ ai bị cảm lạnh. Tuy nhiên, trẻ nhỏ dễ bị viêm tai giữa hơn vì hai lý do. Thứ nhất, hệ thống miễn dịch của trẻ chưa phát triển. Vì vậy khó chống lại các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp. Thứ hai, các ống Eustachian của trẻ nằm ngang hơn, khiến chất lỏng khó thoát ra hơn.

Một yếu tố nguy cơ khác của nhiễm trùng tai giữa là viêm mạn tính của amidan. Những tuyến này gần với vòi ống tai (Eustachian). Vì vậy vi rút hoặc vi khuẩn có thể dễ dàng lây lan sang tai giữa. Trong những trường hợp đó, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật cắt bỏ những tuyến đó để ngăn ngừa sự lây lan của nhiễm trùng trong tương lai. Khi các vùng phẫu thuật đã lành và không gian tai giữa được thông thoáng, bệnh viêm tai giữa có thể sẽ thuyên giảm.

Các triệu chứng của bệnh viêm tai giữa

Đối với trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi, có thể khó nhận ra các triệu chứng do trẻ chưa nói được. Nếu bạn lo lắng trẻ bị viêm tai giữa, hãy tìm những dấu hiệu nhận biết sau:

• Sốt
• Gãi hoặc kéo tai liên tục hoặc thường xuyên (biểu hiện đau hoặc khó chịu)
• Phản ứng chậm đối với giọng nói và các âm thanh khác (cho thấy có vấn đề về thính giác)
• Cáu gắt
• Dịch tiết từ tai

Đối với trẻ lớn hơn, thanh thiếu niên và người lớn, các triệu chứng này có thể xảy ra:

• Đau tai liên tục
• Cảm giác nặng trong tai
• Khó hiểu lời nói
• Cảm giác chóng mặt hoặc mất thăng bằng
• Nôn mửa hoặc buồn nôn nói chung

Nếu bạn hoặc con bạn có bất kỳ triệu chứng nào ở trên, hãy liên hệ bác sĩ. Điều quan trọng phải hành động nhanh chóng vì viêm tai giữa có thể dễ dàng được điều trị và giảm đau tai.

Nghe kém do viêm tai giữa

Viêm tai giữa có thể ảnh hưởng đến thính giác của trẻ. Điều này có thể gây lo lắng, nhưng tình trạng này thường tạm thời và thường không dẫn đến mất thính lực vĩnh viễn. Tuy nhiên, bất kỳ sự mất thính lực nào cũng cần được đo thính lực.

Giải quyết tình trạng mất thính lực là rất quan trọng. Trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi bị nhiễm trùng tai mãn tính sẽ bị mất thính lực nhẹ trong giai đoạn hình thành ngôn ngữ. Trẻ có thể bị chậm nói, nói ngọng. Do đó cần đề phòng và phát hiện sớm nghe kém do viêm tai giữa.

Kiểm tra nhiễm trùng tai

Là một phần của kiểm tra y tế. Bác sĩ sẽ sử dụng ống soi tai để quan sát bên trong tai. Ngoài ra, ở một số phòng khám có cơ sở hiện đại, bác sĩ sẽ chỉ định đo nhĩ lượng. Đây là phép đo khách quan đánh giá tình trạng viêm tai giữa chính xác.

Điều trị viêm tai như thế nào?

Điều trị viêm tai giữa thường bao gồm hai bước. Điều trị cơn đau, sau đó, nếu các triệu chứng không cải thiện, kê đơn thuốc kháng sinh để chống lại nhiễm trùng. Các bác sĩ đôi khi chờ đợi để kê đơn thuốc kháng sinh vì một đứa trẻ khỏe mạnh khác có thể tự chống lại nhiễm trùng. Điều này giúp trẻ tránh được các tác dụng phụ của thuốc kháng sinh.

Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ khuyến cáo nên tập trung vào việc kiểm soát cơn đau trong 1 đến 2 ngày đầu tiên trước khi kê đơn thuốc kháng sinh. Thuốc ibuprofen và paracetamol được khuyên dùng để giảm đau và đôi khi là thuốc nhỏ tai có chứa thuốc giảm đau.

Các bác sĩ đôi khi phải chờ đợi để kê đơn thuốc kháng sinh vì nhiễm trùng có thể tự khỏi.

Nếu bác sĩ kê đơn thuốc kháng sinh để điều trị viêm tai giữa, nó thường là amoxicillin . Thuốc kháng sinh uống này có tác dụng tiêu diệt ổ nhiễm trùng. Theo thời gian, tình trạng viêm sẽ thuyên giảm và các ống Eustachian có thể thông khí đúng cách cho tai giữa.

Điều quan trọng là phải dùng đúng liều đợt thuốc kháng sinh được chỉ định ngay cả khi các triệu chứng đã thuyên giảm. Trẻ lớn hơn có thể cho biết có thể nghe tốt hơn vài ngày sau khi trẻ tiếp tục các hoạt động bình thường. Đây là dấu hiệu cho thấy chất lỏng tích tụ trong tai giữa đã được giải quyết.

Nhiễm trùng tai tái phát hoặc mãn tính

Đối với nhiễm trùng tai giữa tái phát và dịch tai giữa đọng lại gây mất thính lực tạm thời, bác sĩ tai mũi họng có thể đề nghị một thủ thuật nhỏ được gọi là đặt ống thông nhĩ.

Đây thường là một thủ thuật ngoại trú. Thông thường, bác sĩ sẽ rạch một đường nhỏ trên màng nhĩ và đặt một ống nhỏ. Còn được gọi là ống cân bằng áp suất, thông khí vào không gian tai giữa thông qua ống tai để cho phép mọi chất lỏng bị mắc kẹt tan ra. Thủ thuật này đã trở nên ít phổ biến hơn trong những năm gần đây, dành riêng cho trẻ em gặp khó khăn về thính giác do nhiễm trùng tai giữa tái phát.

Bạn có thể ngăn ngừa nhiễm trùng tai?

Bởi vì cảm lạnh rất dễ lây lan và dễ lây lan giữa các trẻ em, rất khó để ngăn ngừa con bạn bị ốm. Tuy nhiên, có những yếu tố rủi ro bạn có thể kiểm soát:

• Hạn chế tiếp xúc với khói thuốc lá
• Đảm bảo rằng gia đình bạn được chủng ngừa cúm hàng năm
• Tuân thủ các thói quen vệ sinh tốt. Chẳng hạn như rửa tay thường xuyên và sử dụng nước rửa tay.
• Dạy con bạn ho vào khuỷu tay chứ không phải tay
• Đeo nút bịt tai khi bơi

Nếu mất thính giác không phải do nhiễm trùng

Nếu bạn bị mất thính lực đột ngột nhưng không có dấu hiệu của viêm tai giữa hoặc nhiễm trùng đường hô hấp, hãy nhớ xem trang của chúng tôi về tình trạng mất thính lực đột ngột. Hành động nhanh chóng là rất quan trọng.